Vandaag werd in Amsterdam de conferentie ‘De Verbonden Samenleving’ gehouden. Initiator: KPN-strateeg Nico Baken. Gasten: prominenten uit de wetenschap, politiek en bedrijfsleven.
De oplossing van de crisis kost niets! De titel van het manifest dat Nico Baken schreef over de aanpak van de crisis en de overgang naar een samenleving met meer samenwerking en betrokkenheid van burgers, zal politici als muziek in de oren klinken. De maatschappij loopt vast, omdat we te veel in oude patronen denken, constateert Baken, hoogleraar aan de TU Delft en senior strateeg bij KPN.
Het moet anders, het kan anders en we willen het ook anders, zegt Baken. Het is druk en warm in de zaal achterin het Amsterdamse Café Dauphine. Ongeveer tachtig prominenten uit wetenschap, politiek en bedrijfsleven zijn daar dinsdagmiddag 22 april bij elkaar voor de conferentie ‘De Verbonden Samenleving’. Het is het startschot voor een sectoroverstijgende aanpak om uit de crisis te komen.
HET MOET ANDERS
Sectoren zijn volgens Baken te veel op zichzelf gericht. Oplossingen moeten worden gevonden door over de sectorgrenzen heen te kijken. Baken noemt de zorg als voorbeeld. “Als we niet in actie komen, moeten twee miljoen ouderen de komende jaren naar een verpleegtehuis. We kunnen huizen aanpassen zodat zij langer thuis kunnen blijven wonen. Maar dat vereist wel samenwerking tussen de sectoren bouw, energie, zorg en ICT.”
Baken schets een beeld van wat hij de Verbonden Samenleving noemt; een samenleving waarin burgers elkaar weten te vinden. “Stel dat een oudere dame in de flat boodschappen nodig heeft. Op de verdieping boven haar woont een studente met een rijbewijs en daarboven een gezin met een auto. Dan ligt de oplossing toch eigenlijk voor de hand. Als zij elkaar dankzij internet kunnen vinden, kan de studente met de auto van het gezin boodschappen voor de buurvrouw halen.”
We staan aan de vooravond van grote veranderingen op het gebied van mobiliteit, energie, voedsel en zorg – Rob van Gijzel
ABC-TJE
Zo’n oplossing is eigenlijk een ABC-tje zegt ook Jim Stolze. Net als Baken ziet de presentator van het RTL-programma Toekomstmakers en oprichter van TedxAmsterdam talloze mogelijkheden voor zulke ABC-tjes. Dat kan in alle sectoren en vooral over sectorgrenzen heen. “In de kern is het een kwestie van vraag en aanbod slim op elkaar afstemmen”, stelt Stolze in zijn presentatie. De techniek – en zeker moderne communicatie – kan daar een handje bij helpen.
Stolze noemt het slimme gebruik van restwarmte in de tuinbouw als voorbeeld. In het Zuid-Hollandse Naaldwijk wordt de restwarmte van de kassen straks gebruikt voor het verwarmen van woningen. In dat project vinden de tuinbouw en de woningbouw elkaar. Stolze: “En het kan nog een stap verder, naar de sector chemie: Europoort levert CO2 via een distributienetwerk aan de tuinbouw. Die CO2 is nodig om planten te laten groeien en zou anders in de lucht komen.”
Op lokaal niveau worden de eerste stappen richting de Verbonden Samenleving al gezet. Het project WoonConnect in Eindhoven speelt in op de veranderende woonbehoefte, legt de burgemeester van deze stad, Rob van Gijzel, uit. De bewoners zitten zelf aan de knoppen: zij kunnen online bepalen welke aanpassingen zij aan hun huis willen om nog prettiger te wonen. Bijvoorbeeld extra isolatie om energie te besparen of aanpassingen waardoor ouderen langer thuis kunnen blijven wonen.
Van Gijzel is een van de voorvechters van de Verbonden Samenleving. “We staan aan de vooravond van grote veranderingen op het gebied van mobiliteit, energie, voedsel en zorg”, houdt hij zijn gehoor voor. “We moeten op een andere manier gaan denken om de toekomst vorm te geven. Daarvoor moeten we mensen met elkaar verbinden, kennis delen en tot nieuwe inzichten komen. Ik wil Nico bedanken dat hij de mensen hier vandaag bij elkaar heeft gebracht.”
Werken aan oplossingen voor de crisis hoeft niets te kosten. De titel van Bakens manifest is reëel – Herman Wijffels
PROMINENTEN
De wil om De Verbonden Samenleving tot werkelijkheid te maken is er. Het manifest is inmiddels ondertekend door prominenten als voormalig minister van Volksgezondheid Ab Klink en econoom en hoogleraar duurzaamheid Herman Wijffels.
Wijffels wordt vrolijk van de verhalen die hij heeft gehoord, zegt hij na afloop van de conferentie. “We kunnen niet meer op de oude voet verder. Er liggen voor ons nieuwe mogelijkheden in het verbinden van verschillende domeinen van leven en economie. Dat kan aanzienlijk kosten besparen. In die zin hoeft werken aan oplossingen voor de crisis niets te kosten en is de titel van Bakens manifest reëel.”
Het wordt tijd dat we de mouwen opstropen, blikt Baken terug op een geslaagde bijeenkomst. Hij ziet graag dat er nog meer projecten worden gestart. Binnenkort praat hij onder meer met het ministerie van Economische Zaken en met burgemeesters van verschillende steden.
Bekijk hier een mooi verslag van Richard Lamb.